Cộng hòa Trung Phi đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân đạo với 2,4 triệu người cần hỗ trợ và kêu gọi 534 triệu đô la của Liên Hợp Quốc chỉ được tài trợ 36%, một quan chức LHQ cho biết hôm thứ Tư.
Mohamed Ag Ayoya, phó đại diện đặc biệt cho phái bộ gìn giữ hòa bình LHQ ở nước này, nói trong một cuộc họp báo rằng 10 năm xung đột đã khiến nửa triệu người phải di tản trong nước trong khi 700.000 người đã chạy sang các nước láng giềng. Cộng hòa Trung Phi giàu tài nguyên khoáng sản nhưng nghèo khó có dân số 6 triệu người.
Nhưng Ayoya nói Cộng hòa Trung Phi cũng đã mở cửa cho 38.000 người trở về và tị nạn từ Chad, và gần đây hơn là 18.000 người trở về và tị nạn từ một nước láng giềng khác, Sudan, nơi xung đột giữa các tướng lĩnh đối địch và những người ủng hộ họ đang ở tháng thứ năm.
Ayoya nhấn mạnh rằng Cộng hòa Trung Phi “không chỉ là một cuộc khủng hoảng nhân đạo, mà còn thực sự là một cuộc khủng hoảng bảo vệ và giới tính.”
Trong sáu tháng đầu năm 2023, đã có một số lượng “cực kỳ cao” các vụ bạo lực giới tính – 11.000 – và con số có thể cao hơn vì những vụ việc này không phải lúc nào cũng được báo cáo, ông nói.
Cộng hòa Trung Phi đã phải đối mặt với xung đột liên cộng đồng kể từ năm 2013, khi phiến quân Hồi giáo Seleka chủ yếu nắm quyền lực và buộc Tổng thống Francois Bozize phải rời khỏi văn phòng lúc bấy giờ. Sau đó, các dân quân chủ yếu theo Kitô giáo đã chiến đấu trở lại, cũng nhắm vào thường dân trên đường phố. Liên Hợp Quốc ước tính cuộc chiến đã giết chết hàng ngàn người.
Tổng thống Cộng hòa Trung Phi Faustin Archange Touadera đã phát triển mối quan hệ thân thiết với Nga và nhóm lính đánh thuê Wagner của Nga, những người đã phục vụ như những vệ sĩ cá nhân của ông. Wagner cũng bảo vệ thủ đô Bangui khỏi các mối đe dọa của phiến quân và giúp Touadera giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý hiến pháp vào ngày 30 tháng 7 có thể kéo dài quyền lực của ông vô thời hạn.
Sau cái chết của thủ lĩnh Wagner Yevgeny Prigozhin trong một vụ tai nạn máy bay ở Nga vào tháng trước, Mặt trận Cộng hòa ở Cộng hòa Trung Phi, đồng minh với đảng cầm quyền của đất nước, đã nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với Nga và Wagner, nói rằng họ “quyết tâm chiến đấu cùng với người châu Phi khi họ đấu tranh giành quyền tự quyết.”
Ayoya nói an ninh ở đất nước đã được cải thiện và các nhân viên cứu trợ nhân đạo đã có thể tiếp cận các khu vực mà họ không thể tiếp cận được trong 10 năm qua. Ông nói có các nhóm vũ trang và vấn đề an ninh xung quanh biên giới của Cộng hòa Trung Phi với Sudan, Chad và Nam Sudan và bom mìn và chất nổ ở phía tây.
Ông nói sự hiện diện rộng khắp của lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ, được gọi là MINUSCA, và nhiệm vụ của nó bao gồm bảo vệ các đoàn viện trợ nhân đạo “đã rất, rất hữu ích.”
Ayoya kêu gọi cộng đồng quốc tế tiếp tục chú ý đến cuộc khủng hoảng nhân đạo và nhu cầu huy động thêm kinh phí cho Cộng hòa Trung Phi, mà ông gọi là “đứa trẻ ở giữa bị bỏ quên của châu Phi, một quốc gia không giáp biển và thường bị lãng quên, bên trong một khu vực rắc rối đang trở nên rắc rối hơn với những sự kiện mới xảy ra trong vài tuần qua.”
Ông nói các lời kêu gọi cứu trợ nhân đạo của LHQ cho đất nước vào năm 2021 và 2022 được tài trợ khoảng 95% – và tỷ lệ tài trợ chỉ 36% cho lời kêu gọi hiện tại vào thời điểm này trong năm rất đáng lo ngại. LHQ thông báo hôm thứ Ba rằng họ đang cấp 6,5 triệu đô la cho Cộng hòa Trung Phi từ quỹ cứu trợ khẩn cấp của mình.
Ayoya cũng nhấn mạnh rằng Cộng hòa Trung Phi cần các giải pháp lâu dài hơn và kinh phí cho phát triển. “Chúng ta không thể tiếp tục chỉ chữa cháy,” ông nói.
