Vụ ATS kiện VPBank: Những câu hỏi phía sau việc bán lô đất hàng nghìn tỉ?

Vội vàng bán lô đất hàng nghìn tỉ đồng?

Năm 2011 Công ty Cổ phần Đầu tư AST (gọi tắt là Công ty ATS) thế chấp 08 tài sản và Công ty Tập đoàn Tư vấn đầu tư tài chính và Bất động sản Quảng Đại thế chấp 01 tài sản cho Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) để đảm bảo cho khoản vay của 6 hợp đồng tại VPBank (04 hợp đồng tín dụng, 01 đặt cọc mua bán và 01 thuê văn phòng) với tổng số tiền vay 796.210.224.046 đồng. Trong các tài sản thế chấp có quyền sử dụng diện tích 62.539,8m2 đất tại thửa số 2, tờ bản đồ số 95, phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn, TP.Đà Nẵng (khu đất 6,25ha).

Ngày 11/1/2013, VPBank khởi kiện vụ án kinh doanh thương mại đối với Công ty ATS tại Toà án nhân dân quận Ba Đình, TP Hà Nội để giải quyết tranh chấp đối với 06 hợp đồng nêu trên. Ngày 26/3/2013, Công ty ATS và VPBank ký văn bản thỏa thuận về việc chuyển nhượng tài sản để cấn trừ nợ. Theo đó, VPBank giảm một phần tiền lãi, tiền phạt cho 06 hợp đồng nêu trên và Công ty ATS sẽ chuyển nhượng 08/09 tài sản thế chấp để cấn trừ nợ tổng số tiền 1.461.754.235.760 đồng. Trong đó có tài sản là khu đất 6,25ha tại Đà Nẵng.

Sau đó, Công ty ATS đã ký các hợp đồng chuyển nhượng tài sản thế chấp cho VPBank, trong đó có Hợp đồng ngày 4/6/2013 chuyển nhượng quyền sử dụng đất của khu đất 6,25ha tại TP.Đà Nẵng . Ngày 11/6/2013, Toà án nhân dân quận Ba Đình ban hành Quyết định số 05/2013/QĐST-KDTM về việc công nhận sự thoả thuận của các đương sự.

Ngày 24/6/2013, Công ty ATS phát hiện Quyết định số 05/2013/QĐST-KDTM có sai sót, khác với nội dung thỏa thuận được lập trước đó. Theo thỏa thuận thì Công ty ATS thanh toán cho VPBank tổng số tiền 1.461.754.235.760 đồng cho 06 hợp đồng nhưng trong quyết định chỉ liệt kê chỉ có 04 hợp đồng.

Hình ảnh của khu đất 6,25ha tại Đà Nẵng ở thời điểm hiện tại (4/2021).

Do vậy, công ty ATS không đồng ý thực hiện bàn giao, nộp thuế, ký đăng ký sang tên các tài sản thế chấp cho VPBank nữa và đã gửi đơn đề nghị kháng nghị đối với Quyết định số 05/2013/QĐST-KDTM của Toà án nhân dân quận Ba Đình. Đồng thời, Công ty ATS đã gửi Sở ban ngành TP.Đà Nẵng ,… đề nghị ngăn chặn, dừng không thực hiện việc đăng ký sang tên khu đất 6,25 ha tại Đà Nẵng cho VPBank. Thế nhưng Công ty ATS không nhận được bất cứ phản hồi nào thời gian sau đó.

Ngày 12/7/2017, VPBank chuyển nhượng khu đất này vợ chồng ông Ngô Trọng Hiếu (SN 1984) và bà Nguyễn Thị Hải Yến (SN 1986) với giá 480 đồng. Đúng 4 tháng 5 ngày sau, ông bà Hiếu -Yến tiếp tục chuyển nhượng cho Công ty Hai Hạnh với giá 920 đồng. Sau đó không lâu, Công ty Hai Hạnh dùng 23.018m2 của khu đất tách thành 18 thửa, số diện tích còn lại là 35.521,8m2 tiếp tục được đăng ký biến động vào ngày 24/12/2017.

Bên cạnh đó, trong thời gian thực hiện thoả thuận đương sự, ngày 30/5/2013, đại diện Công ty ATS lập Hợp đồng uỷ quyền cho ông Trần Hữu Văn Dũng thay mặt Công ty ATS thực hiện các thủ tục liên quan đến việc đăng ký sang tên tài sản cho VPBank nên ông Trần Hữu Văn Dũng thay mặt Công ty ATS lập tờ khai thuế thu nhận trong hồ sơ đăng ký biến động đất đai tại Văn phòng đăng ký đất đai TP.Đà Nẵng.

Đây cũng đây là một trong những thương vụ lạ lùng của ngành tài chính, khi VPBank chấp nhận chịu lỗ khoảng 50 tỉ đồng để bán tài sản thế chấp, đó là chưa kể đến khoản lãi cho số tiền cho vay trong mấy năm qua. Và điều càng lạ lùng hơn là giá trị thường của khu đất tại thời điểm cao hơn nhiều và hoàn toàn có khả năng bán được. Bởi thực tế, chỉ sau 4 tháng 5 ngày, người mua của VPBank đã bán được với giá gần gấp đôi, lãi ngay 440 tỷ đồng. Tại sao với một tổ chức tín dụng như VPBank lớn mạnh về tài chính, nhân sự và kinh nghiệm trong lĩnh vực thẩm định định giá tài sản lại trở nên “ngây thơ” trong thương vụ chuyển nhượng này như vậy? Tại sao VPBank lại phải vội vàng bán khu đất với giá bèo như vậy?

Công ty ATS “đành” kêu cứu cơ quan chức năng

Trước các lí do trên, Công ty ATS khởi kiện cho rằng Văn phòng ĐKĐĐ TP.Đà Nẵng do đã căn cứ bộ hồ sơ do VPBank tự lập, không có chữ ký của Công ty ATS để đăng ký biến động tài sản sang tên cho VPBank là trái phép và xâm phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty ATS. Công ty ATS yêu cầu Tòa án giải quyết hủy đăng ký chỉnh lý biến động do Văn phòng ĐKĐĐ TP.Đà Nẵng sang tên cho VPBank khu đất 6,25ha.

Ngày 18/3/2019, tại phiên sơ thẩm, Toà án nhân dân TP.Đà Nẵng đã tuyên “Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty cổ phần đầu tư ATS về việc yêu cầu huỷ phần đăng kí chỉnh lý biến động ngày 20/3/2015 tại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở số AM 607502 do UBND quận Ngũ Hành Sơn, TP.Đà Nẵng cấp ngày 23/9/2009 tại thửa đất số 95, phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng”.

Tuy nhiên, ngày 30/8/2019, Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng đã đưa vụ án “Khiếu kiện yêu cầu hủy phần đăng ký chỉnh lý biến động ngày 20/3/2015 tại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở số AM 607502” ra xét xử phúc thẩm và ra Bản án số 148/2019/HC –PT nêu rõ: “…Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo bổ sung của Công ty ATS không hủy đăng ký chỉnh lý biến động sang tên VPBank ngày 20/3/2015 trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AM 607502 của Công ty ATS, xác định Công ty ATS có quyền khởi kiện theo thủ tục tố tụng dân sự yêu cầu VPBank bồi thường thiệt hại vì giao dịch dân sự”.

Ngày 26/11/2019 Công ty ATS khởi kiện VPBank và Văn phòng đăng ký đất đai TP.Đà Nẵng theo thủ tục tố tụng dân sự ra Tòa án có thẩm quyền để giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, đề nghị Tòa án có thẩm quyền: Tuyên buộc Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh vượng (VPBank) và Văn phòng đăng ký đất đai TP.Đà Nẵng phải bồi thường cho Công ty ATS tổng số tiền số tiền là: 2.676.668.764.240 đồng (Hai nghìn sáu trăm bảy mươi sáu sáu trăm sáu mươi tám triệu bảy trăm sáu mươi tư nghìn hai trăm bốn mươi đồng) do có vi phạm pháp luật trong việc đăng ký, chỉnh lý biến động quyền sử dụng đất tại thửa đất số 02, tờ bản đồ số 95, phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn, TP.Đà Nẵng ngày 20/3/2015 và bán tài sản này trái pháp luật gây thiệt hại cho Công ty ATS.

Ngày 23/12/2019, Tòa án nhân dân quận Ngũ Hành Sơn, TP.Đà Nẵng ra thông báo số 11/2019/TB-TLVA về việc thụ lý vụ án số 11/2019/TLST-KDTM về “Yêu cầu bồi thường thiệt hại do đăng ký biến động sang tên tài sản và chuyển nhượng tài sản”.

Sau đó, vụ việc được chuyển cho Toà án nhân dân TP.Đà Nẵng thụ lý nên ngày 15/5/2020, Tòa án nhân dân TP.Đà Nẵng ra thông báo số 14/2020/TLST-DS về việc thụ lý vụ án về “Yêu cầu bồi thường thiệt hại do đăng ký biến động sang tên tài sản và chuyển nhượng tài sản”.

Tuy nhiên, ngày 26/8/2020, Vụ III của Toà án Nhân dân Tối cao ra Văn bản số: 264/Toà án nhân dânTC-GĐKTIII (V/v tạm đình chỉ giải quyết vụ án) nêu rõ: Chánh án Toà án nhân dân Tối cao đang xem xét việc kháng nghị Bản án hành chính phúc thẩm số 148/2019/HC-PT ngày 30/8/2019 của Toà án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng. Do đó đề nghị đồng chí Chánh án Toà án nhân dân TP.Đà Nẵng tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự nêu trên, chờ kết quả giải quyết vụ án hành chính của Toà án nhân dân tối cao”.

Ngày 9/2/2021, ông Nguyễn Văn Tiến – Phó Chánh án Toà án nhân dân Tối cao ra Quyết định đề nghị Kháng nghị giám đốc thẩm số 04/2021/KN-HC đối với Bản án Hành chính phúc thẩm số 148/2019/HC-PT ngày 30/8/2019 của Toà án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng với nội dung: “Đề nghị Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân Tối cao xét xử giám đốc thẩm theo hướng huỷ Bản án hành chính phúc thẩm nêu trên, giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 01/2019/HC-ST ngày 18/3/2019 của Toà án nhân dân TP.Đà Nẵng; Tạm đình chỉ thi hành Bản án hành chính phúc thẩm số 148/2019/HC-PT ngày 30/8/2019 của Toà án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng cho đến khi có Quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân Tối cao”.

Ngày 19/2/2021, Công ty ATS đã nhận được Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm số 04/2021/KN-HC ngày 9/2/2021 của Toà án nhân dân Tối cao kháng nghị đối với Bản án hành chính phúc thẩm số 148/2019/HC-PT, ngày 30/8/2019 của Toà án nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng đã có hiệu lực pháp luật.

Đại diện Công ty ATS cho biết thêm: “Chúng tôi chỉ muốn được trả nợ đúng như các giao dịch theo hồ sơ hai bên đã thiết lập, tuân thủ quy định của pháp luật trong việc thi hành án đấu giá thu hồi nợ đảm bảo lợi của các bên liên quan. Trong sự việc này chúng tôi thực hiện đúng khoản 7,8,9 mục II của Quyết định số 05 của Tòa án nhân dân quận Ba Đình.

Hiện nay, có nhiều người suy thoái đạo đức, vì tư lợi, trực tiếp hoặc gián tiếp bảo vệ kẻ chiếm đoạt tài sản có giá trị đặc biệt lớn của Công ty ATS là Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), chỉ tính riêng 01 tài sản trong vụ án hành chính này thì VPBank đã dùng thủ đoạn chiếm đoạt số tiền ít nhất là 436.245.764.240 đồng của Công ty ATS. (Vì thực tế, tại thời điểm Công ty ATS thế chấp cho VPBank tháng 2/2011 tài sản này đã có giá trị là 938.100.000.000 đồng; Tháng 3/2017, VPBank bán tài sản cho vợ chồng ông Hiếu, bà Yến và sau đó chỉ 4 tháng 5 ngày (tháng 7/2017), vợ chồng ông Hiếu, bà Yến đã bán lại cho Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Hai Hạnh với giá 920.000.000.000 đồng (ông Hiếu, bà Yến lãi ngay 440 tỷ đồng). Như vậy, lấy giá trị thực tế ông Hiếu, bà Yến bán cho Công ty Hai Hạnh 920.000.000.000 đồng trừ đi giá trị đối trừ nghĩa vụ nợ của Công ty ATS và VPBank (Theo Quyết định số 05 của Toà án nhân dân Ba Đình) là 483.754.235.760 đồng, thì thực tế Công ty ATS bị chiếm đoạt ít nhất số tiền 436.245.764.240 đồng).

Công ty ATS cho rằng, VPBank đang tìm mọi cách, mọi thủ đoạn, cố tình đăng ký biến động sang tên để chiếm đoạt cho bằng được tài sản có giá trị lớn nhưng giá trị đối trừ nghĩa vụ lại nhỏ mới là bản chất thật sự của vụ án. Câu hỏi đặt ra là, nếu không phải vì mục đích chiếm đoạt thì tại sao VPBank lại không thực hiện theo đúng Quyết định số 05/2013/QĐST- KDTM của Toà án nhân dân Ba Đình là thông qua cơ quan thi hành án dân sự phát mại tài sản để thu hồi nợ? Có phải VPBank thấy tài sản có giá trị quá lớn, lớn hơn gấp đôi giá trị đối trừ nghĩa vụ nợ nên nếu thông qua Cơ quan thi hành án phát mại, bán đấu giá công khai thì VPBank đâu chiếm đoạt được số tiền ít nhất là 436.245.764.240 đồng nêu trên và dùng mọi cách ngăn cản việc ATS khởi kiện đòi bồi thường thiệt hại.

Chúng tôi mong Toà án nhân dân Tối cao xem xét sự việc một cách cẩn trọng, VKSND Tối cao, Ủy ban Tư pháp Quốc hội và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước quan tâm đến vụ việc này, không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi cho một doanh nghiệp cụ thể là ATS mà còn nhằm làm minh bạch, đảm bảo quyền lợi các bên, thượng tôn pháp luật trong các quan hệ kinh doanh, đặc biệt là lĩnh vực phát mại tài sản cầm cố của ngân hàng, tránh tình trạng một số cá nhân, tổ chức lợi dụng pháp luật, tòa án để chiếm đoạt tài sản của người khác”.

Theo Sở Hữu Trí Tuệ