Ngân hàng BIDV và mối liên hệ với quá trình hô biến đất quốc phòng thành đất tư nhân

Viện Kiểm sát quân sự trung ương vừa hoàn tất cáo trạng truy tố cựu thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Văn Hiến và 7 bị can liên quan đến vụ sai phạm đất đai xảy ra tại 3 khu đất trên đường Tôn Đức Thắng, P.Bến Nghé, Q.1 (TP.HCM).

Theo đó, ông Nguyễn Văn Hiến bị truy tố về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Các bị can: Bùi Như Thiềm, Bùi Văn Nga, Đoàn Mạnh Thảo, Trần Trọng Tuấn (phó giám đốc công ty Hải Thành) bị truy tố về tội “vi phạm quy định về quản lý đất đai”; Đinh Ngọc Hệ, Phạm Văn Diệt và Vũ Thị Hoan bị truy tố tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Đất quốc phòng rơi vào tay tư nhân

Đến cuối năm 2013, bà Vũ Thị Hoan đã thế chấp quyền sử dụng đất số 7-9 Tôn Đức Thắng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư phát triển VN – chi nhánh Thành Đô (BIDV) ở Hà Nội để đảm bảo cho 7 nghĩa vụ tài chính phát sinh của bên thứ 3 (công ty người nhà của Hoan) với tổng giá trị là 717 tỉ đồng.

Theo cáo trạng, các khu đất số 2, số 7-9 và số 9-11 (tổng cộng hơn 7.300m2) đường Tôn Đức Thắng có nguồn gốc là đất quốc phòng, thuộc quyền quản lý của Quân chủng hải quân (QCHQ).

Ngày 13-3-2006, Thường vụ Đảng ủy QCHQ đã họp và nhất trí phương án hợp tác kinh doanh các khu đất trên và giao cho chuẩn đô đốc Lê Văn Đạo trực tiếp chỉ đạo.

Theo đó, Công ty Hải Thành phối hợp với cơ quan chức năng đề xuất, tổ chức thực hiện hợp tác kinh doanh với các doanh nghiệp trên 3 khu đất này, nhưng bảo đảm đúng quy định của pháp luật và có lợi cho quân chủng.

Đầu tháng 10-2006, Thành ủy, UBND TP.HCM đã chấp thuận chủ trương để lại toàn bộ tiền sử dụng đất cho Bộ tư lệnh Hải quân để chi phí giải phóng mặt bằng (nếu có) và đầu tư xây dựng doanh trại hoặc cơ sở phúc lợi cho các đơn vị của hải quân.

Quá trình thực hiện, các bị can Bùi Như Thiềm (nguyên trưởng phòng kinh tế QCHQ), Bùi Văn Nga (nguyên giám đốc Công ty Hải Thành), Đoàn Mạnh Thảo (nguyên trưởng phòng tài chính QCHQ) đã đề xuất với Thường vụ Đảng ủy, Bộ tư lệnh QCHQ và trực tiếp thực hiện các phương án chuyển mục đích sử dụng 3 khu đất trên từ đất quốc phòng sang đất làm kinh tế trái quy định về quản lý đất đai.

Cụ thể, mặc dù QCHQ chưa có báo cáo đề nghị Bộ Quốc phòng trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất nhưng Thiềm, Thảo đã trình Thường vụ Đảng ủy QCHQ xin ý kiến để ký các hợp đồng liên doanh liên kết xây dựng cao ốc văn phòng cho thuê trong thời hạn từ 45-49 năm, với mức khoán từ 4,5-5 USD/tháng/m2 trong suốt thời hạn liên doanh.

Ông Nguyễn Văn Hiến (khi đó là tư lệnh QCHQ) đã ký nhiều văn bản đề nghị Bộ Quốc phòng và các cơ quan liên quan xin chuyển mục đích sử dụng đất quốc phòng, đưa 3 khu đất vào hợp tác kinh doanh, xây dựng cao ốc văn phòng cho thuê.

Thủ trưởng Bộ Quốc phòng nhất trí về chủ trương nhưng chỉ đạo: “Không được góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất vì sẽ bị mất đất”. Tuy nhiên, với sai phạm của các bị can, cả 3 lô đất này đều đã rơi vào tay tư nhân.

Ngân hàng BIDV liên quan gì?

Theo hồ sơ, năm 2006 Công ty Hải Thành (quận Hồng Bàng, Hải Phòng) và Công ty Yên Khánh ký hợp đồng số 07 thành lập công ty liên doanh Yên Khánh Hải Thành để đầu tư dự án tại lô đất Tôn Đức Thắng. Đây là khu “đất vàng” có vị trí đường Tôn Đức Thắng (và một mặt tiền đường Ngô Văn Năm) với diện tích 3.531m2, xây dựng cao ốc văn phòng cho thuê và dịch vụ thương mại.

Ngày 25/11/2009, UBND TP.HCM cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Hải Thành, sử dụng đất 49 năm. Tháng 2/2010, Công ty Hải Thành ký hợp đồng góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất trên với Công ty Yên Khánh để thành lập pháp nhân mới là Công ty TNHH Yên Khánh Hải Thành. (Công ty Hải Thành có đất, Công ty Yên Khánh góp vốn 288 tỉ đồng để thực hiện dự án).

Tháng 3/2010, Công ty Yên Khánh Hải Thành được TP cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với khu đất trên. Năm 2015, công ty cũng đổi tên thành Công ty cổ phần Yên Khánh Hải Thành. Đến cuối năm 2013, bà Vũ Thị Hoan đã thế chấp quyền sử dụng đất số 7-9 Tôn Đức Thắng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư phát triển VN – chi nhánh Thành Đô (BIDV) ở Hà Nội để đảm bảo cho 7 nghĩa vụ tài chính phát sinh của bên thứ 3 (công ty người nhà của Hoan) với tổng giá trị là 717 tỉ đồng.

Sau nhiều năm, dự án chưa được đầu tư xây dựng gì, vẫn chỉ là bãi đất trống. Tháng 8/2018, cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng vào cuộc điều tra việc Công ty Hải Thành góp quyền sử dụng đất 3.531m2 tại Tôn Đức Thắng vào Công ty liên doanh Yên Khánh Hải Thành để xây dựng công trình trên đất quốc phòng. Cuối năm 2019, khu đất vàng này bị UBND Tp.HCM thu hồi.

Cáo trạng nêu: bị can Nguyễn Văn Hiến đã không kiểm tra, tin tưởng vào cấp dưới nên đã ký, phê duyệt các văn bản để đưa 3 khu đất quốc phòng vào liên doanh làm kinh tế không đúng quy định.

Ông Hiến không kiểm tra việc góp vốn, không kiểm tra việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của bộ trưởng Bộ Quốc phòng; sau khi ủy quyền cho giám đốc Công ty Hải Thành ký hợp đồng đã không kiểm tra việc thực hiện của các đơn vị liên quan, dẫn đến việc bị đối tác dùng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang đi thế chấp, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, chuyển nhượng quyền sở hữu cho bên thứ ba…

Hậu quả làm QCHQ mất quyền quản lý, sử dụng 3 khu đất trong thời gian 49 năm, gây thất thoát cho ngân sách nhà nước 939 tỉ đồng.

Tin tưởng tờ trình gian dối, bị chiếm đoạt 503 tỉ đồng

Đối với khu đất số 7-9 Tôn Đức Thắng (diện tích 3.513m2), ngày 8-3-2006, Công ty Yên Khánh đã gửi Bộ tư lệnh QCHQ tờ trình giới thiệu về năng lực của Công ty Yên Khánh và xin hợp tác kinh doanh.

Tin tưởng nội dung phản ánh về năng lực “dỏm” này, các bị can đã đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất, ký kết các hợp đồng liên doanh liên kết với Công ty Yên Khánh dẫn đến việc Đinh Ngọc Hệ, Phạm Văn Diệt, Vũ Thị Hoan chiếm đoạt giá trị quyền sử dụng khu đất với số tiền 503 tỉ đồng.

An Bình (TH)/Sở hữu trí tuệ