Một số nhà khoa học cho biết đây chỉ là vấn đề thời gian: Nếu công trình nghiên cứu phát triển vắc-xin không được công nhận khi giải thưởng năm nay được công bố vào ngày 4-10 thì nó vẫn có thể chiến thắng trong những năm tới.

Những nhà khoa học được coi là ứng cử viên tiềm năng cho giải Nobel Y học năm nay là bà Katalin Kariko và ông Drew Weissman nhờ nghiên cứu của họ về vắc-xin mRNA. Các loại vắc-xin mRNA do Moderna và Pfizer-BioNTech phát triển đã tạo ra một cuộc cách mạng trong cuộc chiến chống Covid-19. Chúng nhanh chóng được sản xuất và có hiệu quả cao.

“Tôi chắc chắn công nghệ này sẽ đoạt giải, không sớm thì muộn. Câu hỏi đặt ra là khi nào” – tiến sĩ Ali Mirazami, giáo sư Khoa Y học Phòng thí nghiệm tại Viện Karolinska (Thuỵ Điển), khẳng định.

Vắc-xin mRNA do Moderna và Pfizer-BioNTech phát triển đã tạo ra một cuộc cách mạng trong cuộc chiến chống Covid-19. Ảnh: Reuters

Các loại vắc-xin truyền thống, loại đưa vào cơ thể một loại virus bị suy yếu hoặc đã chết để kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể, có thể mất 1 thập kỷ hoặc hơn để phát triển. Quá trình vắc-xin mRNA của Moderna đi từ việc giải trình tự gien đến mũi tiêm đầu tiên cho người chỉ mất 63 ngày,

mRNA mang thông điệp từ ADN của cơ thể đến các tế bào, bắt chúng tạo ra các protein cần thiết cho những chức năng quan trọng, ví dụ như điều phối các quá trình sinh học bao gồm tiêu hóa hoặc chống lại bệnh tật.

Vắc-xin mới sử dụng mRNA do phòng thí nghiệm tạo ra để hướng dẫn các tế bào tạo ra các protein đột biến của SARS-CoV-2, thúc đẩy hệ thống miễn dịch hoạt động mà không cần tái tạo giống như virus thực tế.

mRNA được phát hiện vào năm 1961 nhưng các nhà khoa học phải mất hàng thập kỷ để phát triển kỹ thuật mRNA không mắc phải các vấn đề như không ổn định và gây ra tình trạng viêm. Ngày nay, các nhà khoa học hy vọng mRNA có thể được sử dụng để chữa trị cả ung thư và HIV trong tương lai.

Tiến sĩ Kariko (66 tuổi) là người đặt nền móng cho vắc-xin mRNA và tiến sĩ Weissman (62 tuổi), là cộng sự lâu năm của bà. Tiến sĩ Mirazami cho biết: “Họ là bộ não đằng sau khám phá mRNA. Có thể họ còn quá trẻ, Nobel thường đợi cho đến khi người nhận ở độ tuổi 80”.

Theo hãng tin Reuters, tiến sĩ Kariko cùng các đồng nghiệp tại trường ĐH Pennsylvania đã tạo ra một bước đột phá bằng cách tìm ra cách cung cấp mRNA mà không khiến hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức.

Hơn 4,7 triệu người đã tử vong vì Covid-19 kể từ khi những ca nhiễm đầu tiên được phát hiện vào năm 2019 và nhiều nước vẫn đang sống trong tình trạng phong tỏa nghiêm ngặt để ngăn chặn sự lây nhiễm.

Tuy nhiên, vắc-xin Covid-19 đã giúp các nước giàu có trở về cuộc sống gần như bình thường trong khi nhiều nước khác vẫn chưa nhận được vắc-xin với số lượng lớn.


Bảo Hạnh

Chia sẻ