Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper “nhắc lại cam kết tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác Mỹ-Ấn” cùng với Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar và Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh trong Đối thoại 2+2 lần thứ 3 giữa các Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Ấn Độ và Mỹ tại thủ đô New Delhi.
Đối thoại 2+2 kết thúc ngày 27-10 chứng kiến quan hệ hợp tác Mỹ-Ấn Độ ngày một khăng khít trước những diễn biến mới ở khu vực và thế giới. Cả ông Pompeo lẫn ông Esper đều khẳng định mối quan hệ Mỹ-Ấn “được gắn kết trong sự tin cậy lẫn nhau”.
Trong số các chủ đề được thảo luận, ông Pompeo đề cập đến việc “đối mặt với các mối đe dọa từ Trung Quốc đối với an ninh, tự do và sự ổn định trong toàn khu vực” là một vấn đề nổi cộm hiện nay của thế giới.
Ông Pompeo nêu vấn đề này giữa lúc Mỹ ngày càng tăng cường sự hiện diện ở châu Á như một phần của chiến lược “Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và cởi mở” được các thành viên trong “tứ giác kim cương” là Úc, Ấn Độ và Nhật Bản ủng hộ.
Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Ấn Độ tại cuộc họp báo sau Đối thoại ngày 27-10. Ảnh: IANS
Bộ trưởng Quốc phòng Esper cho biết: “Trọng tâm của chúng tôi bây giờ là thể chế hóa và chính quy hóa hợp tác của chúng tôi để đối phó với những thách thức trước mắt và duy trì các nguyên tắc về một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và mở trong tương lai”.
Trong thông cáo chung sau Đối thoại 2+2, Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Ấn Độ – Mỹ nhấn mạnh Bộ Quy tắc Ứng xử ở biển Đông (COC) không được làm phương hại tới quyền hợp pháp và lợi ích của bất cứ quốc gia nào, đồng thời cũng phù hợp với luật pháp quốc tế.
Trong tuyên bố chung, hai nước nhắc lại cam kết duy trì một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, rộng mở, bao trùm, hòa bình và thịnh vượng được xây dựng trên một trật tự quốc tế dựa vào luật lệ.
Các quan chức Ngoại giao và Quốc phòng Ấn – Mỹ cũng quyết định mở rộng các hoạt động nâng cao năng lực chung với các nước đối tác ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và tham gia các cuộc diễn tập gìn giữ hòa bình đa phương.
Phát biểu trong cuộc họp báo tại thủ đô Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân kêu gọi Mỹ “hãy từ bỏ tư duy kiểu Chiến tranh lạnh lỗi thời” và ngừng việc gọi Trung Quốc là “mối đe dọa”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho rằng Ngoại trưởng Mỹ đã hiểu sai về “Sáng kiến Vành đai và Con đường” (BRI). Ảnh: Reuters, AP
Tạp chí Newsweek dẫn lời ông Uông phát biểu hôm ngày 28-10: “Chúng tôi luôn cho rằng quan hệ song phương giữa các quốc gia phải có lợi cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và không được làm suy yếu các quyền cùng lợi ích hợp pháp của bất kỳ bên thứ ba nào. Mỹ liên tục đưa ra những lời cáo buộc vô văn cứ thể hiện tư duy chủ quan ý thức hệ. Bắc Kinh kỳ vọng Washington từ bỏ những hành động làm mất đoàn kết giữa Trung Quốc với các quốc gia xung quanh cũng như gây tổn hại đến hòa bình, ổn định khu vực”.
Phản pháo về “Sáng kiến Vành đai và Con đường” (BRI) do Bắc Kinh khởi xướng, ông Uông cho rằng Ngoại trưởng Mỹ đã hiểu sai ý định của Trung Quốc, kêu gọi ông Pompeo làm việc với Bắc Kinh thay vì đối đầu.
“Những lời nói không có căn cứcủa ông Pompeo không thể xóa bỏ thực tế rằng Trung Quốc cam kết phát triển hòa bình và hợp tác cùng có lợi. Trung Quốc là cơ hội, không phải mối đe dọa, là đối tác, không phải đối thủ” – ông Uông khẳng định.