Vấn đề đặt ra: Phải chăng các vết nứt xuất hiện trong mối quan hệ Nga – Trung, sau khi có các cuộc giao tranh biên giới của Trung Quốc với Ấn Độ và một vụ gián điệp liên quan đến một quan chức cấp cao của Nga?

Moscow là đồng minh thực tế quan trọng nhất của Bắc Kinh khi cả hai phải đối mặt với một Washington ngày càng khó chịu hơn. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có mối quan hệ chặt chẽ với người đồng cấp của Nga là Tổng thống Vladimir Putin, khi cả hai nhà lãnh đạo đều muốn thúc đẩy lợi ích địa chiến lược của họ.

Tuy nhiên, việc Moscow đình chỉ chuyển giao các hệ thống tên lửa phòng không di động S-400 Triumf của họ kể từ tháng 2 có thể báo hiệu sự cố trong tình bạn.

Các cổng thông tin của Trung Quốc bao gồm NetEase và Sohu đã thông tin về sự chậm trễ trong việc chuyển giao tên lửa di động S-400 cho quân đội Trung Quốc. Họ viện dẫn Bộ Quốc phòng Trung Quốc và Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Bắc Kinh tại Moscow, ông Zhang Hanhui, đã đổ lỗi sự chậm trễ cho dịch Covid-19.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc vẫn khẳng định rằng các mối quan hệ quân sự và các thỏa thuận vũ khí của Trung Quốc – Nga sẽ vẫn không bị ảnh hưởng bởi đại dịch toàn cầu và âm mưu của phương Tây nhằm gieo rắc bất đồng.

Tên lửa phòng không S-400, được biết có tầm bắn xa nhất  trên thế giới và có thể nhắm tới cùng lúc 36 mục tiêu. Nga thu được số tiền lớn trong các giao dịch vũ khí với Bắc Kinh.

Khả năng của tên lửa phòng không S-400 sẽ rất quan trọng với Bắc Kinh, khi họ tìm cách tăng cường áp lực quân sự đối với vùng biển duyên hải Thái Bình Dương.

Hệ thống tên lửa S-400 siêu thanh. Ảnh: Visual China.

Vào năm 2014, Bắc Kinh đã trở thành nước đầu tiên mua S-400 siêu thanh, được chào bán ở mức 300 triệu USD mỗi đơn vị phóng. Tầm xa của hệ thống sẽ cho phép quân đội Trung Quốc (PLA) nhắm mục tiêu đúng vào Đài Loan cũng như các máy bay chiến đấu của nó, bao gồm cả F-16 được triển khai dọc theo bờ biển Thái Bình Dương của hòn đảo.

Việc Bắc Kinh mua lại S-400, ban đầu cũng cho phép PLA vươn tới quần đảo Senkaku đang tranh chấp với Nhật Bản. Năm 2018, PLA đã phóng thành công và bắn trúng mục tiêu với S-400 siêu thanh trong một cuộc tập trận ở phía Tây của Trung Quốc.

NetEase cho rằng Bắc Kinh đã bày tỏ sự hiểu biết của mình sau khi việc sản xuất S-400 của Cục thiết kế chế tạo máy Fakel của Nga gặp khó bởi Covid-19. Tuy nhiên, đại dịch này có thể không phải là yếu tố duy nhất gây nhiễu bánh răng của mối quan hệ hợp tác quân sự cao giữa hai quốc gia.

Một vụ gián điệp liên quan đến Trung Quốc ở Nga gần đây đã được hãng thông tấn Ấn Độ ANI tiết lộ rằng Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) đã tóm gọn Valery Mitko, giám đốc một viện khoa học xã hội có liên kết với chính phủ Nga ở TP St Petersburg vào tháng 2 với lý do phản quốc.

Thủ tướng Narendra Modi, chủ tịch Tập Cận Bình và tổng thống Vladimir Putin. Ảnh: Xinhua

Mitko bị cáo buộc cung cấp thông tin cho các đặc vụ Trung Quốc về các công nghệ phát hiện sóng âm sonar và tàu ngầm của Nga, trong khi ông là học giả thỉnh giảng tại ĐH Hàng hải Đại Liên, phía Đông Bắc Trung Quốc vào năm 2016.

Moscow cũng đã thông báo về việc Trung Quốc sao chép các nghiên cứu và công nghệ quốc phòng quan trọng để giảm bớt sự phụ thuộc vào các sản phẩm của Nga. Các đơn đặt hàng của Trung Quốc từ lâu đã là chiếc phao cứu sinh cho các nhà cung cấp quốc phòng Nga.

Trường hợp nổi bật nhất trong nỗ lực của Bắc Kinh là máy bay chiến đấu J-20. Tập đoàn công nghiệp máy bay Thành Đô, nhà sản xuất máy bay tàng hình thế hệ thứ năm, đã thử nghiệm các động cơ tự chế, bao gồm cả Emei được mô phỏng theo thiết kế của Nga, để sản xuất chiếc máy bay chiến đấu tiên tiến nhất của Không quân Trung Quốc. J-20 trước đây đã dựa vào động cơ phản lực cánh quạt Salyut AL-31 của Nga để có được không khí và phá vỡ rào cản âm thanh.

Trong khi mối quan hệ của Moscow với Bắc Kinh căng thẳng, Bộ trưởng Quốc phòng Nga, ông Serge Shoygu, thông báo đã đạt được thỏa thuận với người đồng cấp Ấn Độ Rajnath Singh để nhanh chóng sản xuất và giao 5 bộ S-400 mà Ấn Độ đã mua với giá 5,5 tỷ USD vào năm 2018. Lô đầu tiên sẽ được giao vào năm 2021.

Danh sách mua sắm trị giá 2,4 tỉ USD của New Delhi với Moscow bao gồm 21 máy bay chiến đấu MiG-29, 12 máy bay phản lực Su-30, nâng cấp lên 59 chiếc MiG-29 hiện có cũng như hơn 200 tên lửa không đối không.

Các thỏa thuận mua bán vũ khí lớn đã khiến nhiều cư dân mạng Trung Quốc nổi giận với một loạt các bài đăng trên mạng xã hội WeChat và Weibo đang nguyền rủa Nga đang trục lợi từ căng thẳng của Trung Quốc với Ấn Độ.


Gia Minh (Theo Asia Times)

Chia sẻ