Tổng thống Donald Trump hôm 11-1 ban bố tình trạng khẩn cấp tại thủ đô Washington vì “những điều kiện cấp bách” xoay quanh lễ tuyên thệ nhậm chức của Tổng thống tân cử Joe Biden.
Sắc lệnh của Tổng thống Trump cho phép Bộ An ninh Nội địa (DHS) và Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) hỗ trợ chính quyền Washington trong mọi tình huống khẩn cấp đến hết ngày 24-1. Cụ thể, theo đài Al Jazeera, FEMA được ủy quyền “xác định, huy động và cung cấp trang thiết bị cũng như nguồn lực cần thiết để giảm thiểu tác động của những tình huống khẩn cấp”.
Quyết định của ông chủ Nhà Trắng được đưa ra không lâu sau khi Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cảnh báo nguy cơ biểu tình vũ trang tại Washington và toàn bộ 50 bang nổ ra vào ngày 16-1 và kéo dài đến ngày 20-1, thời điểm ông Biden tuyên thệ nhậm chức.
Rủi ro biểu tình bạo loạn cũng là lý do giới chức thực thi pháp luật lên kế hoạch triển khai 15.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia đến Washington, đồng thời cấm du khách thăm Tượng đài Washington đến ngày 24-1.
Trong một tuyên bố hôm 11-1, Giám đốc Cục Vệ binh Quốc gia (NGB) Daniel Hokanson cho biết khoảng 6.000 binh sĩ từ 6 bang đã có mặt tại Washington để hỗ trợ an ninh, hậu cần và thông tin liên lạc. Con số này dự kiến tăng lên 10.000 người vào ngày 16-1 và có thể tiếp tục tăng lên 15.000 người nếu giới chức địa phương yêu cầu.
Lực lượng Vệ binh Quốc gia Mỹ đến Điện Capitol, thủ đô Washington hôm 11-1 Ảnh: REUTERS
Báo The New York Times dẫn lời một quan chức cấp cao giấu tên của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết các cơ quan thực thi pháp luật đang lên kế hoạch đối phó với mọi kịch bản an ninh, kể cả những kịch bản tồi tệ nhất như lính bắn tỉa nhắm vào giới chức cấp cao tham dự lễ tuyên thệ, “máy bay tự sát” xâm nhập không phận hạn chế của Washington, máy bay không người lái điều khiển từ xa tấn công đám đông và đặc biệt là nhiều tay súng xả súng cùng lúc.
Trong bối cảnh “nước sôi lửa bỏng”, DHS bất ngờ thông báo quyền Bộ trưởng Chad Wolf sẽ từ chức vào lúc 23 giờ 59 phút (giờ địa phương) hôm 11-1. Trong e-mail gửi các nhân viên DHS trước đó cùng ngày, ông Wolf cho biết ông từ chức vì những phán quyết của tòa án liên quan đến tính hợp pháp của việc ông được bổ nhiệm vào vị trí này.
Quyết định đột ngột của ông Wolf đã làm dấy lên một số lo ngại liên quan đến công tác bảo đảm an ninh, đặc biệt là sau vụ bạo loạn ở Điện Capitol vào tuần rồi. Dù vậy, một quan chức cấp cao giấu tên của DHS nhấn mạnh với Reuters rằng sự thay đổi lãnh đạo tại cơ quan này sẽ không làm giảm mức độ an ninh của buổi lễ. Theo đài CNN, Quản trị viên cấp cao của FEMA là ông Pete Gaynor sẽ thay thế ông Wolf.
Về phần mình, đặc vụ Michael Plati – người đứng đầu công tác bảo đảm an ninh cho buổi lễ – tiết lộ Cơ quan Mật vụ Mỹ đang “đánh giá liên tục” kế hoạch an ninh, thiết lập “vùng đệm vững chắc, nhiều lớp” với các trạm kiểm soát xe cộ, máy dò kim loại và cửa quét an ninh bổ sung để tránh lặp lại những gì đã xảy ra tại Điện Capitol hôm 6-1.
Một trong những nguyên nhân chính khiến công tác bảo đảm an ninh cho sự kiện tuần rồi thất bại là sự thiếu hợp tác từ các cơ quan trong khu vực, ông Plati khẳng định, đồng thời nhấn mạnh mọi chuyện lần này sẽ khác bởi những cơ quan này đã được phép phối hợp cùng nhau và đã hợp tác trong nhiều tháng. “Đây là một nhiệm vụ không được phép thất bại. Chúng tôi sẵn sàng giải quyết mọi thử thách xoay quanh sự kiện này. Chúng tôi có nguồn lực, nhân sự và các kế hoạch phù hợp” – ông Plati tuyên bố.