Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết 14 chuyên gia đến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine, hiện do Nga kiểm soát, vào khoảng 15 giờ ngày 1-9 (giờ địa phương).

Lực lượng Ukraine đã bắn vào nhà máy điện hạt nhân và các khu dân cư ở Enerhodar vài giờ trước khi ông Grossi và các chuyên gia tới kiểm tra nhà máy. Do đó, theo hãng tin Reuters, phái đoàn IAEA bị trì hoãn vài giờ trong đoàn xe lớn với sự hiện diện đông đảo của binh lính Nga gần đó.

Ông Grossi nói với các phóng viên: “Chúng tôi sẽ không đi đâu cả. IAEA hiện ở đó, đang ở nhà máy và sẽ không đi đâu nữa. Tôi lo lắng, vẫn lo lắng và sẽ tiếp tục lo lắng cho nhà máy cho đến khi tình hình ổn định hơn, dễ dự đoán hơn. Chúng tôi ở đó 4-5 tiếng. Tôi thấy rất nhiều thứ, các nhân sự của chúng tôi ở đó. Chúng tôi có thể thị sát toàn bộ cơ sở”.

Một nhóm các chuyên gia của IAEA đã ở lại nhà máy và sẽ đưa ra đánh giá khách quan, trung lập và đúng đắn về mặt kỹ thuật, cũng như tình hình.

Các chuyên gia của IAEA đến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia hôm 1-9. Ảnh: Reuters

Đoạn video do hãng thông tấn Nga RIA công bố cho thấy phái đoàn IAEA, bao gồm cả ông Grossi, đội mũ bảo hộ và được các quan chức năng lượng Nga dẫn đi thăm xung quanh địa điểm, họ chỉ ra những gì được mô tả là đường ống nước bị hư hỏng.

Họ cũng gặp gỡ người dân TP Enerhodar, nơi đặt nhà máy Zaporizhzhia. Theo RIA, người dân cho biết “thành phố thường xuyên bị quân đội Ukraine pháo kích” và yêu cầu Giám đốc IAEA Rafael Grossi chuyển tải những lo lắng của họ đến cộng đồng quốc tế.

Trước đó, Công ty năng lượng Energoatom (Ukraine) cho biết các cuộc pháo kích của Nga buộc một trong hai lò phản ứng vẫn đang hoạt động tại địa điểm này phải đóng cửa.

Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi (giữa) trả lời phóng viên tại nhà máy Zaporizhzhia ngày 1-9. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, Liên Hiệp Quốc cảm ơn Nga vì đã giữ an toàn cho các thanh sát viên IAEA tới thăm Zaporizhzhia.

Về phía Ukraine, Bộ trưởng Năng lượng Herman Halushchenko nói rằng tình hình xung quanh nhà máy Zaporizhzhia vẫn còn “hỗn loạn”. Ông Halushchenko đã nói với Tổng giám đốc IAEA rằng vấn đề an ninh là “trách nhiệm của chính ngài”.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố Moscow đang làm mọi cách để đảm bảo rằng nhà máy có thể hoạt động an toàn và để các thanh tra viên của IAEA có thể hoàn thành nhiệm vụ.

Ukraine và Nga cáo buộc lẫn nhau tạo ra nguy cơ dẫn đến thảm họa hạt nhân giống nhà máy điện hạt nhân Chernobyl bằng cách pháo kích gần Zaporizhzhia, nơi tình hình đã trở nên tồi tệ trong những tuần gần đây.

Kiev cho rằng Moscow sử dụng cơ sở này để che chắn cho lực lượng của mình và lên kế hoạch đánh cắp sản lượng bằng cách nối nó vào lưới điện của Nga. Moscow phủ nhận điều này nhưng cho đến nay họ vẫn không chấp nhận các lời kêu gọi quốc tế về việc rút quân khỏi nhà máy.


Huệ Bình