Kyodo News nêu rõ động thái này diễn ra sau chuyến thăm của ông Vương Nghị tới Tokyo vào cuối tháng 11. Khi đó, ông Vương Nghị nói trong cuộc họp báo rằng Bắc Kinh đã cử tàu chính thức đến vùng biển xung quanh quần đảo Okinawa vì “tàu cá Nhật Bản không rõ danh tính đã đi vào vùng biển của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư (Bắc Kinh gọi quần đảo Senkaku là Điếu Ngư)”.
Hội đồng tỉnh Okinawa hôm 21-12 nhất trí thông qua nghị quyết phản bác những phát biểu gần đây của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị. Ảnh: Okinawa Times
Nghị quyết có nội dung lưu ý tuyên bố của ông Vương Nghị “rõ ràng phủ nhận thực tế rằng quần đảo Senkaku là lãnh thổ cố hữu của đất nước chúng tôi và do đó không thể được dung thứ”.
Theo nghị quyết, trong khi kêu gọi giải quyết hòa bình vấn đề lãnh thổ giữa hai chính phủ trung ương, “chúng tôi mạnh mẽ lên án các hành động lặp đi lặp lại của các tàu chính phủ Trung Quốc nhằm tiếp cận và theo dõi các tàu đánh cá Nhật Bản tham gia vào các hoạt động đánh bắt hợp pháp”.
Phó thống đốc tỉnh Okinawa Kiichiro Jahana nhấn mạnh “không có chuyện các tàu đánh cá ở tỉnh này không thể hoạt động trong vùng biển nước này”.
Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị và Ngoại trưởng Toshimitsu Motegi chào nhau khi bắt đầu cuộc hội đàm cuối tháng 11. Ảnh: AP
Trước đây, tại cuộc gặp hôm 24-11, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Toshimitsu Motegi và người đồng cấp Trung Quốc nhất trí sẽ cố gắng không làm tăng thêm căng thẳng trên đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Khi đó, ông Vương Nghị nói: “Hai nước sẽ thiết lập một đường dây nóng giữa lực lượng quân đội mỗi bên vào cuối tháng 12 này để cải thiện hệ thống thông tin liên lạc và bảo đảm an toàn. Trung Quốc hy vọng rằng với những nỗ lực chung của cả hai bên, chúng tôi có thể xây dựng biển Hoa Đông thành một vùng biển hòa bình, hữu nghị và hợp tác. Điều này sẽ phục vụ lợi ích cơ bản và lâu dài cho cả hai quốc gia”.
Tuy nhiên, bộ trưởng hai nước vẫn giữ vững yêu sách lãnh thổ của mình. Ông Motegi nhắc lại lập trường của Nhật Bản và thúc giục Trung Quốc thực hiện hành động hướng tới tương lai tốt hơn.
Phản hồi lại, ông Vương Nghị lên tiếng bảo vệ hành động tuần tra tại vùng biển tranh chấp của Trung Quốc: “Chúng tôi có quan điểm rõ ràng trong vấn đề này. Chúng tôi chắc chắn sẽ tiếp tục bảo vệ chủ quyền của mình”.
Theo nhận định của Reuters, Nhật Bản đang rơi vào bế tắc khi phải cân bằng mối quan hệ giữa Trung Quốc – đối tác thương mại lớn nhất của mình và Mỹ – đồng minh và là đối tác an ninh quan trọng.
Trong khi cố tránh xa những luận điệu chống Trung Quốc gay gắt của đồng minh Mỹ, Thủ tướng Nhật Yoshihide Suga chuyển sang chống lại ảnh hưởng của Bắc Kinh bằng cách làm sâu sắc hơn quan hệ với Úc và một số nước trong khu vực.