Đây là lần đầu tiên ông Trump tham dự diễn đàn này kể từ năm 2017. Sự xuất hiện của ông là một bất ngờ khi ông đang thách thức kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, sau khi truyền thông dự đoán ông Joe Biden đắc cử. Vào cuối tuần trước, tổng thống Mỹ đã bỏ qua Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á và không phát biểu theo kế hoạch tại cuộc họp của Lãnh đạo Doanh nghiệp APEC trước đó.
APEC, được tổ chức trực tuyến trong năm nay vì đại dịch Covid-19, có sự tham gia của lãnh đạo từ 21 nền kinh tế Vành đai Thái Bình Dương, chiếm khoảng 60% tổng sản phẩm nội địa toàn cầu. Tất cả các lãnh đạo, trừ ông Trump, đều sử dụng phông nền chính thức của APEC trên màn hình. Dù có phát biểu tại diễn đàn nhưng bài phát biểu của ông Trump không được công bố với truyền thông.
Các chuyên gia phân tích cho biết có lẽ ông Trump quyết định xuất hiện tại APEC năm nay để thể hiện ông là tổng thống khi theo đuổi các thách thức pháp lý chống lại ông Biden.
Tổng thống Donald Trump bất ngờ phát biểu tại APEC vào ngày 20-11. Ảnh: AP
Sự quay lưng của ông Trump với các nhóm đa phương như APEC đã mang lại cơ hội để Trung Quốc đặt ra các quy tắc thương mại tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã dùng bài phát biểu tại APEC để ủng hộ thương mại tự do.
Ngoài ra, ông Tập cho biết Trung Quốc sẽ cân nhắc tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), một hiệp định tự do thương mại khu vực có quy mô lớn có sự tham gia của Mỹ dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama. Tuy nhiên, sau khi nhậm chức, ông Trump đã rút khỏi hiệp định này.