Ông Nursultan Nazarbayev hôm 5-1 rời khỏi vị trí chủ tịch Hội đồng An ninh đầy quyền lực của Kazakhstan trong bối cảnh các cuộc biểu tình bạo lực diễn ra trên đường phố. Nhiều người biểu tình đã phản đối cựu tổng thống 81 tuổi trong suốt những ngày bất ổn do giá nhiên liệu tăng.

Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev đã thông báo trong bài phát biểu trên truyền hình hôm 5-1 rằng ông sẽ đứng đầu Ủy ban An ninh quốc gia nhưng không đề cập đến ông Nazarbayev, người đã không xuất hiện công khai trong nhiều ngày qua.

Tổng thống Tokayev cũng loại cháu trai của ông Nazarbayev khỏi vị trí số hai tại Ủy ban An ninh quốc gia.

Ông Nursultan Nazarbayev được cho vẫn là người nắm quyền lực thực sự tại Kazakhstan. Ảnh: Reuters

Ông Nazarbayev đã cầm quyền tại Kazakhstan gần 3 thập kỷ, thu hút hàng trăm tỉ USD đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực năng lượng và kim loại, đồng thời cân bằng một cách khéo léo mối quan hệ với các nước láng giềng là Nga và Trung Quốc.

Ông Nazarbayev trước đây cho rằng vốn nước ngoài là cần thiết để giải cứu ngành công nghiệp suy yếu trong thời kỳ hậu Xô Viết. Nhiều người ghi công ông vì sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và hầu như tránh được những căng thẳng xã hội ít nhất là trong hai thập kỷ cầm quyền đầu tiên của ông.

Năm 2010, ông được trao tặng danh hiệu “Lãnh đạo Quốc gia” sau khi quốc hội trao cho ông quyền miễn truy tố và quyền hoạch định chính sách ngay cả khi đã nghỉ hưu.

Các nhà phê bình từ lâu cáo buộc ông Nazarbayev bổ nhiệm các thành viên trong gia đình và đồng minh vào vị trí chủ chốt trong chính phủ và ngành công nghiệp.

Cơ quan Đối ngoại châu Âu (EEAS) cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ các cuộc biểu tình đang diễn ra ở Kazakhstan chủ yếu liên quan đến việc giá khí hóa lỏng tăng gấp đôi gần đây và kêu gọi giải quyết hòa bình thông qua đối thoại với tất cả các bên liên quan, đồng thời tôn trọng các quyền cơ bản của công dân.

Kazakhstan rơi vào trạng thái bất ổn kể từ sau các cuộc biểu tình phản đối việc tăng giá nhiên liệu vào ngày đầu năm mới. Ảnh: Reuters

Trong phản ứng mới nhất liên quan đến bất ổn ở Kazakhstan, Mỹ cảnh báo sẽ cùng thế giới dõi theo những hành động của Nga sau khi nước này điều động lực lượng gìn giữ hòa bình đến Kazakhstan.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price hôm 6-1 cho biết Mỹ sẽ yêu cầu chính phủ Kazakhstan giải thích lý do mời Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Nga dẫn đầu tới nước này.

Theo Reuters, người phát ngôn đưa ra tuyên bố trên sau khi các đơn vị không quân Nga tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình tới Kazakhstan để hỗ trợ ổn định tình hình theo đề nghị của Tổng thống Tokayev. Tuy nhiên, CSTO chưa công bố nhiệm vụ cụ thể của lực lượng gìn giữ hòa bình tại Kazakhstan.


Xuân Mai

Chia sẻ