Khối Liên minh châu Âu (EU) có nhiều vấn đề, song vấn đề cơ bản nhất có lẽ là sự rạn nứt giữa các nước thành viên phía Bắc và phía Nam và thậm chí là mâu thuẫn sâu rộng hơn giữa phía Đông và phía Tây. Vấn đề thứ hai đặc biệt nguy hiểm vì, không giống với vấn đề chủ yếu liên quan đến kinh tế giữa phía Bắc và phía Nam, mâu thuẫn này có thể phá hủy những giá trị cốt lõi của EU, kể cả dân chủ và quy tắc pháp luật…
Theo hãng tin Bloomberg, trong suốt 1 thập kỷ qua, Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã phớt lờ những quy tắc này dưới danh nghĩa “chủ nghĩa tự do”. Và trong suốt nửa thập kỷ, Ba Lan cũng đã “nhích” theo hướng đi này, bằng cách tước đi sự độc lập của bộ máy tư pháp và hơn thế nữa. Tuy nhiên, Ba Lan – hơn Hungary – có thể thay đổi lộ trình và quá trình này có thể bắt đầu vào ngày 28-6, vòng bầu cử tổng thống đấu tiên của Ba Lan.
Nếu Tổng thống Andrzej Duda giành đa số phiếu, Ba Lan sẽ tiếp tục đi theo lộ trình của Hungary. Tuy nhiên, theo các cuộc thăm dò, ông Duda sẽ chỉ giành được khoảng 40% phiếu, buộc cuộc bầu cử phải bước sang vòng 2 vào ngày 12-7. Vào thời điểm đó, tất cả cử tri muốn thay đổi nhiều khả năng dành sự ủng hộ cho đối thủ mạnh nhất của Tổng thống Duda, ông Rafal Trzaskowski – thị trưởng nổi tiếng của TP Warsaw.
Thị trưởng Warsaw Rafal Trzaskowski. Ảnh: Reuters
Là một người theo chủ nghĩa tự do, chủ nghĩa thế giới và ủng hộ châu Âu, Thị trưởng Trzaskowski dường như là một đối thủ chính trị đối lập, hoàn hảo của Tổng thống Duda và đảng cầm quyền Luật pháp và Công lý (PiS).
Trong khi đó, theo báo The Independent, Tổng thống Duda hy vọng một thỏa thuận giữa ông và người đồng cấp Mỹ Doa Trump sẽ giúp ông giành chiến thắng trong vòng bầu cử ngày 28-6. Tổng thống Trump ủng hộ ông Duda để theo đuổi chính sách “Nước Mỹ trên hết”, cũng như để bán vũ khí và gia tăng binh sĩ Mỹ tại Ba Lan.
“Tôi tin ông ấy sẽ rất thành công trong cuộc bầu cử tới” – Tổng thống Trump nói về Tổng thống Duda, người không ngăn chặn những thay đổi phi dân chủ của PiS đối với luật bầu cử và công vụ, sự độc lập của bộ máy tư pháp.
Tổng thống Donald Trump ủng hộ Tổng thống Andrzej Duda. Ảnh: EPA