Chính quyền Baku đã nhiều lần tuyên bố rằng sự hiện diện liên tục của quân đội Armenia và “các nhóm vũ trang Armenia bất hợp pháp” trong “các vùng lãnh thổ của Azerbaijan” là mối nguy hiểm. Azerbaijan xem việc lực lượng Armenia rút quân hoàn toàn và giải giáp dân quân địa phương là điều cần thiết tuyệt đối.

Nagorno-Karabakh được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan. Tuy nhiên, khu vực này có dân số chủ yếu là người Armenia và trên thực tế được quản lý bởi chính quyền Cộng hòa Nagorno-Karabakh tự xưng – còn được gọi là Cộng hòa Artsakh – kể từ những năm 1990, khi khu vực này lần đầu tiên tìm cách tách khỏi Azerbaijan. Người dân Armenia ở Nagorno-Karabakh và dân quân địa phương kể từ đó đã nhận được sự hỗ trợ từ chính quyền Armenia.

Bộ Quốc phòng Azerbaijan hôm 3-8 cho rằng việc phi quân sự hóa Nagorno-Karabakh vẫn là “điều cần thiết tuyệt đối” sau khi thực hiện “Chiến dịch báo thù”. Ảnh: Bộ Quốc phòng Azerbaijan

Tuyên bố hôm 3-8 được đưa ra khi Azerbaijan tiến hành chiến dịch quân sự trong khu vực, nhằm đáp trả hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn của dân quân địa phương, những người được cho là đang tìm cách thiết lập các vị trí chiến đấu mới trong khu vực.

Căng thẳng ở Nagorno-Karabakh đã leo thang kể từ đầu tuần khi cả Baku và Yerevan cáo buộc lẫn nhau về các hành động khiêu khích quân sự, bao gồm các cuộc tấn công và pháo kích dữ dội. Truyền thông Armenia trước đó đưa tin rằng Baku đã lên kế hoạch tấn công vào cái gọi là Hành lang Lachin – một con đường miền núi nối Armenia với khu vực Nagorno-Karabakh.

Thư ký Hội đồng An ninh Armenia Armen Grigoryan hôm 3-8 cho rằng Baku yêu cầu Yerevan ngừng sử dụng Hành lang Lachin và chọn một con đường khác thay thế có thể liên kết với Nagorno-Karabakh. Ông Grigoryan cho hay các yêu cầu này là vi phạm thỏa thuận ngừng bắn năm 2020 mà hai bên đã đồng ý tuân thủ theo sự hòa giải của Nga.

Cả hai bên đã nhiều lần cáo buộc nhau kích động thù địch. Kể từ hôm 1-8, cả Baku và Yerevan đều xác nhận thương vong sau các cuộc đụng độ trong khu vực. Trung tâm gìn giữ hòa bình Nga cũng cho biết đã ghi nhận các hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn, đồng thời nói thêm rằng quân đội Nga đã thực hiện các biện pháp giải quyết vấn đề một cách hòa bình với sự hợp tác của cả Armenia và Azerbaijan.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 2-8 thảo luận về tình hình với Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan. Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi cụ thể về việc thực hiện thỏa thuận ngừng bắn năm 2020. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cũng đã thảo luận về những căng thẳng xung quanh Nagorno-Karabakh với nhà ngoại giao hàng đầu của Azerbaijan Jeyhun Bayramov trong chuyến thăm tới Baku vào tháng 6. Hôm 3-8, Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi cả hai bên ngừng các hành động thù địch và nối lại các cuộc đàm phán.


Xuân Mai